“เด็กอ้วน” หมายถึง เด็กที่มปริมาณไขมันอยู่ในร่างกายมากกว่าเกณฑ์ปกติ โดยดูความสัมพันธ์ระหว่างน้ำหนักกับส่วนสูง จากเกณฑ์อ้างอิงน้ำหนักส่วนสูง เพื่อประเมินภาวการณ์เติบโตของเด็กไทย เมื่ออ้วนจะก่อให้เกิดปัญหาทางสุขภาพมากมาย
สาเหตุที่เด็กอ้วน
- กรรมพันธุ์
- กินจุบกินจิบ ไม่เป็นเวลา กินจุ
- ขาดการออกกำลังกาย
- มีพฤติกรรมนั่ง ๆ นอน ๆ
โรคที่มักพบในเด็กอ้วน
โรคที่มักพบในเด็กอ้วนที่คุณคาดไม่ถึง คือ โรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่สำคัญ ๆ ได้แก่
- โรคเบาหวาน
- โรคความดันโลหิตสูง
- โรคหัวใจขาดเลือด
- โรคอัมพฤกษ์ อัมพาต
พฤติกรรมสุขภาพที่ไม่เหมาะสม
- อาหารและโภชนาการ จากการรับประทานอาหารประเภทหวาน มันเค็ม และรับประทานผักผลไม้น้อย
- การเลี้ยงดูเด็ก เด็กที่มีน้ำหนักมาก มักมีนิสัยรับประทานอาหารเร็ว และเคี้ยวอาหารน้อยกว่าเด็กที่มีน้ำหนักปกติ
- การออกกำลังกาย เด็กอ้วนมีการใช้พลังงานน้อยกว่าเด็กทั่วไป การใช้ชีวิตแบบสะดวกสบาย การออกกำลังกายน้อยลง มีส่วนทำให้เสี่ยงต่อการเกิดโรคอ้วนมากขึ้น
- กระแสความนิยมในสังคม การโฆษณาที่ใช้ดารานักร้อง หรือบุคคลมีชื่อสเยงที่เด็กอยากเลียนแบบเป็นปัจจัยทางอ้อมต่อการเกิดโรคอ้วน
ผลกระทบของโรคอ้วนต่อสุขภาพเด็ก
- กระดูกและข้อ ความผิดปกติของข้อเข่า ทำให้ขาโก่งหรือขากางผิดปกติ
- ระบบหัวใจและหลอดเลือด
- การหายใจ เนื่องจาก ไขมันที่สะสมอยู่ในผนังช่องอก ช่องท้อง และกระบังลม ทำให้เด็กอ้วนร้อยละ 30 – 90 มีความผิดปกติของการหายใจขณะนอนหลับ
- ภาวการณ์ต่อต้านอินซูลิน เด็กอ้วนมีความผิดปกติของการเผาผลาญกลูโคส นำไปสู่การเกิดโรคเบาหวานประเภทที่ 2
- ขาดความมั่นใจ วิตกกังวล เกิดปมด้อย
- เด็กที่มีน้ำหนักเกินมีผลการเรียนต่ำกว่าเด็กที่มีน้ำหนักปกติ
- ครึ่งหนึ่งของเด็กที่อ้วนในวัยเรียน จะยังคงอ้วนเมื่อเป็นผู้ใหญ่ และหากยังอ้วนเมื่อเป็นวัยรุ่น โอกาสที่จะเป็นผู้ใหญ่อ้วนยิ่งสูงมาก
ปฏิบัติตัวอย่างไร? ห่างไกลภัยอ้วน
- จัดกิจกรรมให้มีการเคลื่อนไหว ไม่นั่ง ๆ นอน ๆ ดูทีวี เล่นเกมส์ ใช้คอมพิวเตอร์ และอินเทอร์เน็ตไม่เกิน 2 ชั่วโมง/วัน
- ออกกำลังกายสม่ำเสมออย่างน้อยวันละ 30 นาที 5 วัน/สัปดาห์
- ควบคุมน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
- หลีกเลี่ยงอาหารหวาน มัน เค็ม เพิ่มการรับประทานอาหารที่มีกากใย เช่น ผัก ผลไม้รสไม่หวาน
ที่สำคัญ : ผู้ใหญ่ควรเป็นแบบอย่าง และช่วยดูแลเด็กในการปฏิบัติตัวเพื่อให้เด็กวันนี้มีสุขภาพดีในวันหน้า
“ลดอาหารเสี่ยง ไม่เกี่ยงเคลื่อนไหว จิตใจผ่อนคลาย ปลอดภัยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง”
ขอขอบคุณที่มาบทความ สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข