สิ่งหนึ่งซึ่งเป็นลักษณะสำคัญของชาวจีน คือ การรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีวัฒนธรรม ตลอดจนความเชื่อที่ถูกปลูกฝังมานานนับพันปี โดยการสืบทอดอย่างไม่ขาดสายไปจากวิถีชีวิต ซึ่งคนไทยกับคนจีนต่างก็มีความเชื่อเหมือนกันในเรื่องการถือโชคลาง ตลอดจนความเป็นสิริมงคลต่าง ๆ โดยเฉพาะชาวจีนที่รู้จักเรื่องสิริมงคลมาตั้งแต่สมัยโบราณ มีความเชื่อเกี่ยวกับรูปบูชา หรือความเป็นสิริมงคลที่ใช้สัญลักษณ์ต่าง ๆ เป็นตัวแทน เนื่องด้วย ชาวจีนให้ความสำคัญกับเรื่องของสิริมงคลอย่างมาก ดังนั้น ในการประกอบกิจกรรมต่าง ๆ จึงต้องมีเรื่องของสิริมงคลเข้ามาเกี่ยวข้องเสมอ จนกล่าวได้ว่า สัญลักษณ์ที่เป็นมงคลมีอิทธิพลและบทบาทที่สำคัญต่อวิถีชีวิตของชาวจีนจนแทบแยกไม่ออก

สัญลักษณ์ที่เป็นตัวแทนของความเป็นสิริมงคลของชาวจีนมีอยู่มากมาย นับตั้งแต่เทพเจ้า ต้นไม้ ดอกไม้ ผลไม้ สัตว์หลายชนิด รวมถึงลวดลายของสิ่งของเครื่องใช้ต่าง ๆ สิ่งสิริมงคลที่คนมุ่งหวังมากที่สุด คือ โชค ลาภ และอายุยืน หรือที่ชาวจีนเรียกว่า ฮก ลก ซิ่ว ซึ่งถือเป็นความหมายของสิริมงคล เป็นกริยาของความเป็นไปแห่งอาการสามอย่างซึ่งเป็นนามธรรม

• ฮก หมายถึง โชคลาภ ความมั่งคั่ง สมบูรณ์พูนสุขด้วยทรัพย์สมบัติ มีสุขด้วยภรรยาที่ดี เพียงพร้อมด้วยบุตรหลานและบริวารที่ดี
• ลก หมายถึง บุญวาสนา หรือสมบูรณ์ด้วยยศถาบรรดาศักดิ์ เกียรติยศ บารมี ความเจริญในหน้าที่การงาน
• ซิ่ว หมายถึง ความมีอายุยืน และความยั่งยืนมั่นคง เป็นสัญลักษณ์ของความมีอายุยืนสุขภาพร่างกายแข็งแรงไม่มีโรคภัยเบียดเบียน เมื่อรวมความหมายทั้งสามแล้ว คือ ความมั่งคั่ง ร่ำรวย มีอำนาจวาสนา และอายุยืนยาว

ด้านสัญลักษณ์ของคำสิริมงคลนั้น ชาวจีนเริ่มรู้จักนำสิ่งของ ดอกไม้ ผลไม้ และสิ่งอื่น ๆ มาเป็นสัญลักษณ์ในการแสดงออกถึงเรื่องสิริมงคลตั้งแต่เมื่อใดนั้นไม่ปรากฏแน่ชัด แต่ในหนังสือชื่อ “ซุ่นจื่อ” ได้กล่าวถึงกลอนบทหนึ่งที่มีการใช้สิ่งของเป็นสัญลักษณ์แทน โดยกล่าวถึงหยกเชี่ยะ ว่าเป็นสัญลักษณ์ของอัปมงคล ส่วนหยกหยวน ซึ่งแปลว่า กำไลแขน มีความหมายเป็นสิริมงคล นอกจากนี้ ในสมัยราชวงศ์ฮั่น มีบทกลอนกล่าวถึงการปักลายนกยวนยังซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของคู่รัก หรือสามีภรรยาที่มีความรักใคร่ ไม่มีวันแยกจากกัน

จากหลักฐานดังกล่าวแสดงว่า การใช้ภาพสัญลักษณ์มงคลเกิดขึ้นในจีนมานานแล้ว ด้วยเหตุนี้ ชาวจีนจึงพยายามหาสิ่งของ ต้นไม้ ดอกไม้ ผลไม้ที่มีเสียงพ้องกับคำสิริมงคล หรือมีลักษณะพิเศษอันเกี่ยวข้องกับสิริมงคลก็จะจัดเข้าเป็นสัญลักษณ์แห่งสิริมงคลทั้งหมด อีกประการ คือ การที่ลัทธิเต๋าและศาสนาพุทธเจ้ามาเกี่ยวข้องกับชีวิตความเป็นอยู่ของชาวจีนอาจเป็นอิทธิพลส่วนหนึ่งที่ทำให้สัญลักษณ์ต่าง ๆ เพิ่มขึ้น และการนำภาพสัตว์ สิ่งของ พันธุ์พฤกษาต่าง ๆ มาเป็นสัญลักษณ์แทนคำสิริมงคลนิยมใช้ต่อมาเรื่อย ๆ จนถึงราชวงศ์หมิง ราชวงศ์ชิง จึงทำให้สัญลักษณ์แทนคำสิริมงคลมีมากมายเหลือคณานับ

รูปแบบภาพสัญลักษณ์ที่ใช้แทนคำสิริมงคล

สัญลักษณ์ของความเป็นสิริมงคลอันเนื่องมาจาก ฮก ลก ซิ่ว คือ โชคลาภ บุญวาสนา และอายุยืน ทำเป็นสัญลักษณ์ต่าง ๆ มากมาย โดยแบ่งออกเป็นหมวดหมู่ ดังนี้

การใช้ภาพบุคคลเป็นสัญลักษณ์ของคำสิริมงคล

ชาวจีนถือว่า เทพยดาเป็นผู้บันดาลสิ่งต่าง ๆ ได้ตามปรารถนา ในภาพสิริมงคลที่พบมักจะเป็นเทพทางลัทธิเต๋าเป็นส่วนใหญ่

• เทพฮก ถือเป็นเทพแห่งโชคลาภ สวมชุดและหมวกคหบดี ลายผ้าเป็นลายเงินตราสมัยโบราณ มือหนึ่งอุ้มเด็กซึ่งในมือถือก้อนทองคำ
• เทพลก เป็นเทพแห่งยศศักดิ์ แต่งกายด้วยชุดข้าราชการ สวมหมวกยศและเข็มขัดหยก มีตำแหน่งชั้นมหาเสนาบดี มือหนึ่งถือยู่อี่
• เทพซิ่ว เป็นเทพแห่งความยั่งยืน เป็นชายชรามีหนวดเครายาว หัวล้าน มีใบหน้าอิ่มเอิบ มือหนึ่งถือไม้เท้า อีกมือถือผลท้อ
• โป๊ยเซียน เทพทั้งแปดของลัทธิเต๋า มีอาวุธประจำองค์ซึ่งบางครั้งทำเป็นภาพของวิเศษแปดชนิดหรือเรียกว่า “มงคลแปด” ได้แก่ พัด ดาบ น้ำเต้า เครื่องดนตรี กระเช้าดอกไม้ กระบอกไม้ ไผ่ และไม้สำหรับใช้ตี ขลุ่ย และดอกบัว บางครั้งใช้เป็นภาพสิริมงคลเช่นเดียวกับภาพโป๊ยเซียนสามารถขจัดภูตผี สิ่งเลวร้ายได้
• พระนางชีหวางหมู่ เป็นเทพมารดรแห่งทิศตะวันตก ทรงนกหลวน ซึ่งเป็นหงส์ชนิดหนึ่งในภาพสิริมงคลมักปรากฏพระนางสถิตบนสรวงสวรรค์มีเซียนทั้งแปดทั้งปวงเทพถวายพระพร
• เทพหมากู เป็นเทพสตรีและเป็นเทพีแห่งความยั่งยืน ถือกระเช้าพันธุ์พฤกษาที่เป็นสัญลักษณ์ของสิริมงคล ด้านข้างมีเด็กแบกลูกท้อผลโต
• เทพแห่งความรักใคร่ปรองดอง มี 2 องค์ ชาวจีนใช้ภาพเทพทั้งสองแขวนผนังในวันแต่งงานเพื่อให้บ่าวสาวรักใคร่ปรองดองกัน
• ภาพขุนนาง แต่งกายเต็มยศ เป็นสัญลักษณ์ของการอวยพรให้มียศศักดิ์ ก้าวหน้าในอาชีพราชการ
• เด็กชาย เป็นสัญลักษณ์ของการสืบสกุล ชาวจีนถือว่า การมีบุตรชายสืบสกุลเป็นโชคลาภอย่างหนึ่ง