อาหารไหว้เจ้าในช่วงเทศกาลต่าง ๆ ของคนจีน เช่น ตรุษจีน สาร์ทจีน เช้งเม้ง มักจะเป็นอาหารที่ปรุง ประกอบไว้ล่วงหน้าก่อน เช่น เป็ด ไก่ หมู ตับหมู ปลา ไข่สีชมพู ซาลาเปา ขนมกุ๋ยช่าย ขนมเข่ง ขนมเทียน ทำให้เสี่ยงต่อการเน่าเสียหรือก่อให้เกิดโรคระบบทางเดินอาหารได้ง่าย โดยเฉพาะช่วงเทศกาลไหว้บรรพบุรุษของคนจีน (เช้งเม้ง) จะเป็นช่วงที่มีอากาศร้อน กรมอนามัย ขอแนะนำ วิธีการดูแลสุขภาพตนเองให้ปลอดภัยจากโรคระบบทางเดินทางอาหารในช่วงเทศกาล อาหารไหว้งเจ้า ดังนี้
- กรณีปรุง ประกอบอาหารไหว้เจ้าด้วยตนเอง ต้องอาศัยหลักสำคัญ 3 ส. คือ
- สุกเสมอ ปรุงอาหารให้ทุกส่วนของอาหารได้รับความร้อนอย่างน้อย 700 C 30 นาที ไม่ปรุงประกอบอาหารเนื้อสัตว์ให้มีความเสี่ยงสูงแบบสุก ๆ ดิบ ๆ ประเภทพล่า ยำ ลาบ และอุ่นอาหารที่ปรุงสุกอย่างทั่วถึงทุกครั้งก่อนบริโภค
- สะอาด ปลอดภัย คือ ปรุงอาหารให้ถูกสุขลักษณะ มีสุขวิทยา ส่วนบุคคลที่ดี เช่น
- ล้างมือก่อนสัมผัสอาหารทุกครั้ง
- ระวังไม่ให้อาหารดิบสัมผัสกับอาหารที่ปรุงสุกแล้ว
- มีการแยกใช้มีดและเขียงระหว่างอาหารดิบและอาหารสุกใช้สารปรุงแต่งอาหารที่มีเครื่องหมายรับรอง (อย.) ในปริมาณที่เหมาะสมและเลือกใช้ภาชนะที่ถูกสุขลักษณะทำจากวัสดุไม่เป็นพิษ มีการล้างทำความสะอาดที่ถูกต้อง
- มีสุขนิสัยที่ดีในการปรุงประกอบที่อาหาร เช่น ใช้อุปกรณ์หยิบ จับอาหาร ไม่สูบบุหรี่
- สงวนคุณค่า คือ ปรุงอาหารโดยสงวนคุณค่าทางโภชนาการ เช่น
- ล้างผักสด ให้สะอาด แกะลอกเปลือกชั้นนอกทิ้ง คลี่ใบถู ด้วยน้ำประปา ไหลผ่านหรือใช้สารละลาย เช่น เกลือ โซเดียว ไบคาร์บอเนตช่วยล้าง แล้วหั่นซอย
- นึ่งผัก/ลวกผักก่อนจะนำมาผัด หรือผ่านความร้อนด้วยเวลาสั้น
- กรณีเลือกซื้ออาหารไหว้เจ้าจากตลาด
สิ่งสำคัญอาหารประเภทเนื้อสัตว์ควรเป็นอาหารที่ปรุงสุกใหม่ ๆ และควรเลือกซื้อจากสถานที่ที่ถูกสุขลักษณะมีการรับรองจากหน่วยราชการ เช่น ตรารับรอง อาหารปลอดภัยของกระทรวงสาธารณสุข
อาหารประเภทขนมแข่ง ขนมเทียน ขนมกุ๋ยช่าย หมั่นโถว จะต้องเลือกซื้อที่ปรุงสด ใหม่ ไม่มีกลิ่นเหม็นเปรี้ยว สีสันจะต้องไม่ผิดปกติ และควรเลือกซื้อจากสถานที่ที่ได้มาตรฐาน ถูกสุขลักษณะ เมื่อไหว้เสร็จแล้ว ไก่ หมูต้ม เป็ดพะโล้ จะต้องนำไปทำให้สุกร้อนก่อน หรือเก็บในตู้เย็น อุณหภูมิต่ำกว่า 4 องศาเซลเซียส โดยอาจจะตัดแบ่งเป็นส่วน ๆ เฉพาะที่จะใช้บริโภคในมื้อต่อไป ถ้าเก็บไว้ในอุณหภูมิต่ำกว่า 4 องศาเซลเซียส (ช่องแช่แข็ง) ไม่ควรเก็บไว้เกิน 7 วัน ทั้งนี้ จะต้องอุ่นด้วยความร้อนให้ทั่งถึงทุกส่วนอย่างน้อย 70 องศาเซลเซียส ก่อนการบริโภคทุกครั้ง