เพศวิถีรักเพศเดียวกัน (homosexuality) หมายถึง การรักผู้ที่มีเพศสรีระและเพศสภาพเดียวกันกับตน “ชายรักเพศเดียวกัน” คือ เพศชายที่มีรสนิยมทางเพศชื่นชอบต่อเพศชายด้วยกัน รักร่วมเพศในแบบชายรักชายพบมากที่สุด แต่การศึกษาในปัจจุบันยังไม่สามารถยืนยันว่า มีจำนวนมากน้อยเพียงใด เพราะยังติดข้อจำกัดในการวินิจฉัยว่าใครเป็นหรือไม่เป็น แม้ว่า ปัจจุบันมีการเปิดเผยและยอมรับได้มากขึ้นแต่สังคมโดยทั่วไปยังมีเจตคติในทางลบกับรักเพศเดียวกันอยู่บ้าง จึงทำให้ส่วนหนึ่งไม่กล้าเปิดเผยตนเอง ชายรักเพศเดียวกันมีผลกระทบต่อสุขภาพหลายด้านทั้งด้านจิตและสังคม และด้านร่างกายโดยเฉพาะสุขภาพทางเพศหรือการมีพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศที่อาจนำมาสู่การติดเชื้อเอชไอวีและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์

ผลกระทบทางด้านจิตสังคมในกลุ่มชายรักเพศเดียวกัน พบว่า ชายรักเพศเดียวกันส่วนใหญ่มีความเครียดดังเช่นการศึกษาความเครียดและภาวะซึมเศร้าของเกย์ กะเทยไทย พบว่า ความเครียดของเกย์ กระเทย อยู่ในระดับสูง มีภาวะซึมเศร้าระดับน้อย ซึ่งผู้ให้บริการสุขภาพควรมีความเข้าใจและมีความไวต่อปัญหาสุขภาพจิตให้กับคนกลุ่มนี้ ในกลุ่มชายรักเพศเดียวกัน คือ ทั้งกะเทย และเกย์ มีความรู้สึกเหงา โดดเดี่ยว และซึมเศร้าจากการขาดรัก และรักนอกกรอบที่เป็นการแสดงออกถึงการไม่เป็นที่ยอมรับ และความต้องการความเข้าใจและความเอาใจใส่ เป็นธรรมชาติทางอารมณ์ของมนุษย์ทุกคน

ผลกระทบต่อสุขภาพด้านร่างกาย พบว่า การติดเชื้อเอชไอวี / เอดส์ เริ่มพบมากขึ้นในคนกลุ่มนี้ ในกลุ่มชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชาย หรือเกย์ สาวประเภทสอง ชายที่มีเพศสัมพันธ์ได้ทั้งในระหว่างเพศเดียวกันและกับผู้หญิง ส่วนใหญ่ยังขาดความตระหนักในการป้องกันตนเอง จากการติดเชื้อเอชไอวีและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ข้อมูลจากการสำรวจอัตราความชุกของการติดเชื้อเอชไอวี ในกลุ่ม MSM โดยศูนย์ความร่วมมือไทย – สหรัฐอเมริกา พบว่า มีแนวโน้มสูงขึ้น ในกลุ่มที่ขายบริการทางเพศ มีอัตราการติดเชื้อเอชไอวีมากกว่าร้อยละ 27 ในขณะที่การใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งอยู่ในอัตราที่ค่อนข้างต่ำ การติดตามอัตราป่วยและอัตราตายของผู้รับบริการเอดส์ประเทศไทย ที่รายงานในระบบเฝ้าระวัง สำนักระบาดวิทยา ที่พบว่า ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2548 เป็นต้นมา กลุ่มประชากรเฉพาะที่มีความชุกต่อการติดเชื้อเอชไอวีสูงและไม่ลดลง คือ กลุ่มชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชายหรือชายรักเพศเดียวกัน ที่สำคัญ 1 ใน 3 ของผู้ติดเชื้อเอชไอวีรายใหม่ เป็นกลุ่มชายรักเพศเดียวกัน นอกจากนี้ พบว่า ปัญหาการป้องกันโรคเอดส์ในกลุ่มนี้ทำได้ยาก เพราะไม่กล้าเปิดเผยตนเอง การเข้าถึงยาก ทำให้ขาดความรู้ในการป้องกันตนเองให้ปลอดภัย

ชายรักเพศเดียวกันยังมีพฤติกรรมทางเพศที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวี เนื่องจากในบางคนยังมีเพศสัมพันธ์กับคู่ของตนเองโดยไม่ป้องกัน คือ ไม่ใช่ถุงยางอนามัย เพราะมีความไว้วางใจในคู่ของตน และเชื่อว่า เป็นการพิสูจน์ความเป็นชายที่เหนือกว่าหรือเป็นการยืนยันความรักต่อคนรัก จากการศึกษาของนักวิจัยต่าง ๆ มีข้อเสนอแนะว่า เห็นควรสนับสนุนให้มีการให้ข้อมูลที่จำเป็นเพื่อส่งเสริมสุขภาพทางเพศ และให้มีการให้การปรึกษาในกลุ่มนี้ เพื่อลดพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศ นอกจากนี้ ในงานบริการสุขภาพควรจัดบริการสุขภาพจิตให้กับกะเทย เกย์ เพราะคนกลุ่มนี้มีแนวโน้มที่จะมีปัญหาสุขภาพจิต จากผลกระทบจากปฏิสัมพันธ์กับสังคม และบุคลากรสุขภาพควรทำความเข้าใจถึงเพศวิถี เพศภาวะของกะเทย เกย์ ที่อาจส่งผลต่อสุขภาพจิต และควรมีมุมมองว่า กะเทย เกย์ ไม่มีความแตกต่างในการดำเนินชีวิตซึ่งเหมือนกับคนทั่วไปในสังคม และการจัดบริการสุขภาพควรคำนึงถึงการบริการที่มีความไวเชิงเพศภาวะต่อการให้บริการ จะเห็นได้ว่า กลุ่มชายรักเพศเดียวกันต้องการความเข้าใจ การยอมรับ และความช่วยเหลือด้านสุขภาพที่เฉพาะเจาะจง